Depressie - eerste hulp tips wanneer je niet naar buiten kan
Depressie kan nu heel hard opwakkeren. De immobiliteit, niet weg kunnen wanneer je weg wil, het gebrek aan connectie wanneer je niet naar anderen (familie, vrienden, collega’s, het werk, winkelen, ….) kunt gaan, de onzekerheid wanneer het stopt/hoe het herstart, het gebrek aan een duidelijk einde en vooruitzicht, … Maar ook misschien het gebrek aan zinvol werk, de economische onzekerheid die kan wegen. Wanneer dit lang duurt zoals nu, kun je moedeloos worden. De uitzichtloosheid kan toeslaan. Slapen kan moeilijk worden, niets kan je nog interesseren. Er is een gevoel van onbestemde onrust, opgejaagdheid en/of alles wordt trager. Focussen wordt moeilijk, plannen lukt niet meer. Je kan je heel erg lusteloos voelen.
Depressie is meestal terug te brengen tot een gebrek aan connectie, met je eigen innerlijke beleving, met anderen, met natuur, met zingeving, … . Depressie maakt moe, futloos, energieloos. In angst zit veel energie. Depressie geeft veel minder energie, zwarte gedachten, hopeloosheid, uitzichtloosheid. Onder de onzekerheid van een aanslepende stresserende situatie werken de serotonine receptoren verantwoordelijk voor de sensatie van plezier en welbehagen minder. Met andere woorden, het wordt nog moeilijk om plezier te vinden, vooruitzichten te maken, entoesiast te worden. Je sleept je door de dag en slapen is ook moeilijk.
Hoe herken je depressie ?
Je gedachten zijn zwartgallig, je ziet geen licht aan het einde van de tunnel (“welke tunnel?”, kan je zelfs denken), Lichamelijk voel je je niet uitgeslapen ook al heb je meer dan 8u geslapen ergens tussen 22u en 7u. Je voelt je lusteloos, futloos. Emotioneel voel je je verdrietig zonder aanwijsbare reden. Je zou willen huilen, of je huilt meermaals per dag. Je raakt sneller geprikkeld, geïrriteerd, boos of verdrietig. Blijdschap, vervulling, lichtheid, entoesiasme en genieten kom je als emoties bijna niet meer tegen.
Pas op, als je gedachten heel erg zwart worden, en je gedachten krijgt om jezelf pijn te doen of je je de vraag stelt of het niet makkelijker wordt als alles gewoon ophoudt, eventueel zelfs plannen maakt, neem dan toch snel contact. Dan bekijk je dit beter eerder met iemand anders dan er alleen mee te blijven zitten ! Je kunt hier uit geraken !
Rouw is niet hetzelfde als depressie. Geef rouw de tijd, doorvoel je verdriet, opstandigheid, … Rouw onderdrukken heeft niet altijd zin … Geef jezelf veel tijd.
Eerste hulp: herstel de connectie
Connectie met jezelf: doe wat je goed doet
Connectie met anderen: zoek een knuffel, echt of virtueel
Connectie met wat groter is: beweeg, de natuur in
Connectie en welbehagen opzoeken is hier de remedie in het nu. Later helpt het om te kijken naar de oorzaak, hoe je terug tot connectie komt met je innerlijke wereld, met anderen maar nu voorlopig zit de “eerste hulp” in het zoeken van connectie en welbehagen.
Wanneer je depressie en isolatie dusdanig opspelen vandaag dat de energie ontbreekt om connectie te zoeken, probeer zoveel mogelijk welbehagen en warmte in te bouwen. Heb je een lekker warm bad ? Heb je dingen waardoor het huis extra lekker kan ruiken, geuren zijn belangrijk. Lukt het zelf een brood, een taart, koekjes te bakken ? Hou het simpel en geniet van de geur van de warme taart. Een vers zelfgebakken eitje met spek kan ook al wonderen doen. Jezelf insmeren met een lekker zalfje, een massage olie, of dat je partner laten doen. Het vuur aansteken als je dat hebt, … Tegen iemand aankruipen, je laten knuffelen als die er is. Streel de hond, de kat,… . Het leven is simpel: doe meer van wat je goed doet !
Ga connectie opzoeken met anderen. Ook nu, met wat kan. Buurtnetwerken, neem (terug) contact op met vrienden, probeer uit de opgelegde isolatie te treden die jouw isolatie vergroot. Probeer de momenten van connectie die er zijn, een paar seconden langer te doen duren. Wanneer je naar de winkel eten gaat halen, een buur die je op straat tegenkomt dag zeggen en iets langer zijn blik aanhouden, toch nog een extra telefoontje naar iemand, … We zijn in deze periode allemaal zoekend en proberen zin te geven aan wat gebeurt, voer deze gesprekken, probeer er de zin van te vinden en het positieve. Doe dat samen met anderen. We vinden het altijd wel leuk als iemand naar ons zwaait of contact neemt, probeer zelf diegene te zijn die zwaait, die contact neemt nu en ervaar hoe je je net erna voelt.
Overstijg jezelf, ga naar buiten, bewegen. Zoek connectie met de natuur, met het “zijn van de dingen”. Ga vitamine D tanken in de zon. De natuur heeft in elk seizoen zijn eigen geur, adem diep en neem de sensaties van het in de natuur zijn in je op. Leg jezelf 20min, 30 min bewegen per dag op, desnoods in kleine stukjes. Kom in beweging, blijf in beweging. En voel wat dit met je lijf doet. Hoe voel je je voor je naar buiten gaat en wanneer je terug thuis komt, deed het dan toch nog deugd ?
De tips voor bij angst gelden ook hier: Hoe voelt het nu, nu ? Beelden van wijdsheid, onverstoorbaarheid. Ik ben niet depressief maar wat ik voel, zijn depressieve gevoelens … “en dat is ok”.
Maak voor jezelf scenario’s zoals in deze: “Soms heb ik last van depressieve gevoelens. Ik weet dat dit mij overkomt in situaties waar ik nog weinig connectie heb, mijn aanpassingsmechanismen niet meer (kunnen) werken, ik moeilijk plezier kan vinden. Wanneer dit zich voordoet, weet ik dat ik best toch connectie zoek, naar buiten ga, beweeg en dingen zoek die mij een gevoel van welbehagen en warmte geven. Vandaag/nu ga ik …”
Na de eerste hulp, herstellen we de andere connecties
Connectie met zingeving, zinvol werk. Bij zinvol werk voel je je gemotiveerd. De sleutel tot motivatie ligt in zelf-determinatie: je hebt autonomie, je wordt betrokken en je voelt je competent, je wordt erkend omwille van je competentie.
Diepere connectie met jezelf. Connectie en herstel van onderliggende thema’s. Ben je dieper in connectie met jezelf, wat je drijft. Kun je volledig jezelf zijn of houden aanpassingsdelen je tegen, zit je vast in allergieën, leef je niet vanuit plezier maar vanuit ‘moeten’, ‘niet mogen’ ?
En uiteraard, wanneer de uitzichtloosheid en de zwarte gedachten te groot worden, reik zo snel mogelijk uit naar mij of andere professionele hulpverlening.
